creative commons คือ คืออะไร

Creative Commons (CC) เป็นองค์กรที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อสร้างเครื่องมือที่ช่วยให้ผู้สร้างสามารถให้สิทธิ์การใช้งานและใช้ประโยชน์กับผลงานที่สร้างขึ้นได้อย่างหลากหลาย โดยมุ่งเน้นให้คุณลักษณะการใช้งานเป็นกลางและไม่สมบูรณ์เท่านั้น

สิทธิ์ที่ Creative Commons ให้บริการสามารถปรับแต่งได้ตามความต้องการของผู้สร้าง โดยแบ่งออกเป็นสิทธิ์หลักทั้งหมด 6 แบบ ที่ผู้นำสมัยได้สังเคราะห์ขึ้น ถือว่าส่วนใหญ่แล้วสิทธิ์ที่ Creative Commons ให้บริการนั้นเป็นสิทธิ์ตามกฏหมายที่เป็นสากลและใช้ได้ทั่วทั้งโลก

สิทธิ์ที่ Creative Commons ให้บริการประกอบด้วย:

1. Attribution (CC BY): ให้สิทธิ์ในการใช้งานผลงานแบบอนุญาตของ Creative Commons โดยขอให้ผู้ใช้แสดงที่มาและผู้เผยแพร่เรียกชื่อผลงานต้นฉบับได้อย่างชัดเจน

2. ShareAlike (CC SA): ให้สิทธิ์ในการใช้ผลงานแบบอนุญาตของ Creative Commons โดยขอให้ผู้ใช้แจ้งผลการเปลี่ยนแปลงที่สร้างขึ้นจากผลงานต้นฉบับและเผยแพร่ผลงานที่ได้ตามเงื่อนไขแบบเดียวกันหรือชนิดเดียวกัน

3. Noncommercial (CC NC): ไม่อนุญาตให้นำผลงานไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการค้า การใช้งานผลงานภายใต้สิทธิ์นี้จะต้องเป็นเพื่อการศึกษา กำลังคิด การวิจัย การสอน หรือการให้บริการสาธารณะ หรือด้วยวัตถุประสงค์ที่ควีนเป็นสาธารณะ

4. No Derivatives (CC ND): ไม่อนุญาตให้ผู้ใช้ปรับเปลี่ยน แก้ไข หรือสร้างผลงานที่มีลักษณะเหมือนกันหรือแตกต่างประการจากผลงานต้นฉบับ

5. Non-Commercial ShareAlike (CC NC SA): ผสานสิทธิ์ Noncommercial และ ShareAlike โดยให้สิทธิ์ในการใช้งานและเผยแพร่ผลงานโดยไม่นำไปใช้เพื่อเป็นประโยชน์ทางการค้า และต้องปรับแต่งผลงานใหม่ตามเงื่อนไขเดียวกับผลงานต้นฉบับ

6. Public Domain Dedication (CC Zero): ผู้ใช้สามารถส่งผลงานลงในโดเมนสาธารณะได้โดยไม่มีสิทธิ์ควบคุม และอนุญาตให้มีการนำไปใช้ในทุกวิธีการ โดยไม่จำเป็นต้องขออนุญาตจากเจ้าของผลงานต้นฉบับ

ทั้งหมดนี้เป็นเครื่องมือที่ Creative Commons ให้บริการเพื่อกระจายและส่งเสริมสิทธิ์การใช้งานผลงานให้กับผู้ใช้ทั่วไป และเป้าหมายสำคัญของ Creative Commons คือการสร้างสังคมที่เชื่อมโยงองค์ความรู้ ประสบการณ์ และความคิดเห็นระหว่างกันเพื่อสร้างสรรค์ผลงานใหม่ และส่งเสริมให้การเข้าถึงข้อมูลและความรู้เป็นสิ่งที่สะดวกและเสรียิ่งขึ้น